Author(s):
1. Slobodan Obradović, Elektrotehnički fakultet, Univerzitet u Istočnom Sarajevu::, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Primenom UV zračenja na 254 nm (oko 5 eV) se postiže inaktivacija mikroorganizama i razlaganje nestabilnih oksidacionih sredstava. Prednost ove fizičke metode je što ne menja organoleptičke ni fizičko-hemijske karakteristike fluida niti postoji problem predoziranja, kao kod hemijskih tretmana. Međutim upravo ove pogodnosti predstavljaju najveću manu ove metode. Naime, ovaj metod dezinfekcije-sterilizacije ne može eliminisati moguće zagađenje vode u cevovodu iza UV reaktora, jer ne postoji tzv. rezidual, kao npr. kod dezinfekcije hlorom. Maksimalni protok vode, prozračnost vode i zadata doza zračenja određuju snagu, tj. broj izvora UV zračenja, koja mora da se ostvari u UV reaktoru, pod najnepovoljnijim uslovima. Da bi se postigla pouzdana sterilizacija vode neophodno je da doza zračenja bude u granicama potrebne čak i u najnepovoljnijim uslovima. Najnepovoljniji uslovi su određeni snagom zračenja UV izvora na kraju radnog veka, eventualna maksimalno dozvoljen stepen zaprljanosti zaštitnih cevi u kojima su UV lampe smeštene, najniži napon napajanja izvora i najmanja prozračnost fluida, koja u realnim ulovima može da fluktuira. Ovakav pristup dovodi do toga da se mora koristiti UV reaktor, koji uvek radi na maksimumu instalisane snage. Kako ni protok vode kroz reaktor, niti kvalitet (prozračnost) vode nije konstantna, nameće potreba da se menja i snaga UV zračenja. Kada se smanji potrošnja –protok i/ili poveća prozračnost vode, moguće je smanjiti i snagu UV reaktora a da se pri tome postigne željena doza zračenja, koja osigurava sterilizaciju vode. Upravo činjenica da u UV reaktoru ima više izvora zračenja predstavlja osnovu za optimizaciju energetske efikasnosti pre svega u funkciji od protoka, prozračnosti i od starosti UV lampi. U radu je opisan sistem za dezinfekciju-sterilizaciju vode u fabrici vode u kojem se broj aktivnih izvora u UV reaktoru menja srazmerno prozračnosti i potrošnji, odnosno promeni protoka vode. Sistem je projektovan tako da je broj aktivnih izvora zračenja uvek toliki da je u UV reaktoru postignuta željena doza zračenja pri određenom protoku i kvalitetu vode. Rad sistema se zasniva ne merenju protoka i prozračnosti vode kojom se definiše doza UV zračenja. Na ovaj način je moguće ostvariti fleksibilan UV reaktor za veliki opseg protoka vode i za znatno veći opseg njene prozračnosti, a kod UV reaktora veoma velikih kapaciteta i značajne uštede u potrošnji električne energije. Osim toga, moguće je postići i štednju izvora UV zračenja optimizacijom upotrebe pojedinačnih izvora, a detekcijom otkaza nekog od izvora, moguće je automatsko uključenje izvora, koji je u rezervi.

Key words:
UV zračenje, doza zračenja, energetska efikasnost

Thematic field:
SYMPOSIUM C: Water

Date of abstract submission:
10.05.2013.

Number of visits:
349

Conference:
Contemporary Materials - 2013 - Savremeni materijali

Applied paper from author